طراحی سایت
تاريخ انتشار: 20 ارديبهشت 1393 - 19:25
صادق زيباکلام . استاد دانشگاه تهران

من هم «دلواپسي» جدي دارم. نگراني و دلواپسي من پيرامون کاهش سهم برداشت ايران از حوزه مشترک گاز «پارس?جنوبي» است. اين حوزه يکي از غني?ترين ذخاير گازي در منطقه خليج?فارس است که حدود 25سال پيش کشف شده و ميان ما و قطر مشترک است. قطري?ها از همان ابتدا به?سرعت دست?به?کار شدند. ثروت به?دست?آمده از پارس?جنوبي...

 

من هم «دلواپسي» جدي دارم. نگراني و دلواپسي من پيرامون کاهش سهم برداشت ايران از حوزه مشترک گاز «پارس?جنوبي» است. اين حوزه يکي از غني?ترين ذخاير گازي در منطقه خليج?فارس است که حدود 25سال پيش کشف شده و ميان ما و قطر مشترک است. قطري?ها از همان ابتدا به?سرعت دست?به?کار شدند. ثروت به?دست?آمده از پارس?جنوبي، چهره قطر را ظرف دو دهه گذشته زير و رو کرده است. ما تا پايان جنگ کار جدي نمي?توانستيم انجام دهيم و نخستين اقداماتمان در دوران اصلاحات آغاز شد که منجر به به?وجودآمدن «عسلويه» شد اما قطري?ها از ما خيلي جلوتر افتادند. مجموعه?ای از دلايل سياسي سبب مي?شد تا شرکت?هاي مهم غربي که تخصص بالايي در تکنولوژي پيچيده و پرهزينه حفاري و استخراج در کف دريا دارند، خيلي اشتياقي به کارکردن با ما نداشته باشند اما به?هرحال ژاپني?ها، کره?اي?ها و تاحدودي فرانسوي?ها در دوران اصلاحات، حضور جدي پيدا کردند. اما با بروز مشکلات هسته?اي با غرب از اواخر دوران آقاي خاتمي و به?تدريج جدي?شدن تحريم?ها در دولت احمدي?نژاد، تمامي شرکت?هاي غربي از پارس?جنوبي و عسلويه رفتند. با رفتن آنها فعاليت?های پارس?جنوبي برعهده چيني?ها، ترک?ها، شرکت?هاي مالزيايي و شرکت?هاي ايراني قرار گرفت. از اين مرحله به بعد بود که فاصله ميان ما و قطر به?طور منظم افزايش پيدا کرد. سرعت پايين پيشرفت فازها و پروژه?هاي ما در منطقه پارس?جنوبي و متقابلا پيشرفت سريع قطري?ها باعث شد فاصله ميان برداشت ما و آنها از حوزه مشترکمان به?طور متناوب، بيشتر و بيشتر شود. سال گذشته برداشت ايران تقريبا اندکي بيش از 50ميلياردمترمکعب بود در حالي?که قطري?ها سه?برابر ما برداشت کردند. ارزش صدميلياردمترمکعبي که قطري?ها بيش از ما - فقط در سال گذشته- برداشت کردند با احتساب دلار سه?هزارتومان و قيمت 400دلار براي هر هزارمترمکعب گاز، بالغ بر 40ميليارددلار مي?شود يعني ما سال گذشته به?تنهايي 120ميلياردتومان ثروتي را که مي?توانستيم در پارس?جنوبي از آن ملت ايران کنيم، تقديم قطري?ها کرديم! شايد براي بسياري از ما، رقم 120هزارميلياردتومان خيلي معنا و مفهومي نداشته باشد. جهت اطلاع يادآور شوم که کل بودجه عمراني کشور در سال 92، اندکي بيش از 37هزارميلياردتومان بوده است. بودجه آموزش?وپرورش در همين سال، 13هزارميلياردتومان و بالاخره کل بودجه بهداشت و درمان و خدمات پزشکي، براي امسال که اضافه هم شده است - به?نسبت سال گذشته- 17هزارميلياردتومان است. شايد حالا بهتر بتوان درک کرد 120هزارميلياردتومان که در پارس?جنوبي به?واسطه محدوديت?ها و مشکلات خارجي صرفا در يک?سال نتوانستيم به?دست آوريم يعني چقدر پول؟ جالب است که دوستان «دلواپس» هرگز نگراني از اين دست خسارت?ها پيدا نکرده?اند. 

هرگز نگران اين واقعيت نشدند که به?واسطه تحريم?ها، هزاران شرکت توليدي بزرگ و کوچک، يا تعطيل شده?اند يا در بهترين حالت با کمتر از نصف ظرفيت توليد خود، سرپا هستند. «دلواپس»?ها هرگز دلواپس اين واقعيت تلخ نشدند که به?واسطه محدوديت?هاي اعمال?شده برضد کشورمان، کالا، مواداوليه و ماشين?آلاتي که وارد کشور مي?شود حداقل 20 تا 30درصد از قيمت?هاي جهاني گران?تر تمام مي?شوند. دلواپس?ها هرگز نگران و دلواپس اين واقعيت نشدند که وقتي توليد در ايران حداقل به?واسطه مواداوليه و ماشين?آلات و ابزار و قطعاتي که استفاده مي?کنيم 20 تا 30درصد از قيمت?هاي جهاني گران?تر تمام شود، چگونه در آن?صورت قرار است صادرات ايران در بازارهاي جهاني از توان رقابت برخوردار باشد؟ چقدر خوب مي?شد که دوستان «دلواپس» آماري از توليد?کنندگان بخش خصوصي و دولتي مي?گرفتند که چگونه ظرف دوسال گذشته، عدم?دستيابي به قطعات، مواداوليه، ماشين?آلات و شايد مهم?تر از همه ناتواني در نقل?وانتقالات پولي از طريق سيستم بانکي، آنان را با چه وضعيتي مواجه کرده است. چقدر خوب مي?شد تا دوستان «دلواپس» سري به چند بيمارستان دولتي و بخصوص در مناطق محروم مي?زدند تا دريابند که تحريم قطعات و لوازم?يدکي چگونه خدمت?رساني را برايشان به حداقل رسانده است. اين واقعيت?ها متاسفانه نه در گذشته و نه امروز هيچ?گاه باعث «دلواپسي» خانم?ها و آقايان «دلواپس» نشد. گويي اين ضرروزيان به اقتصاد کشور و رنجي که مردم به?واسطه آن مي?کشند، در کشور ديگري اتفاق مي?افتد. در بهترين حالت البته از خود رفع تکليف و مسووليت کرده و همه مشکلات را سر سوءمديريت دولت اصولگراي احمدي?نژاد ريختند. امروز هم البته با صدايي بلندتر، دولت روحاني را متهم به سوءمديريت خواهند کرد. اتفاقا يکي از جدي?ترين دلواپسي?ها، باید دلواپسي درقبال چهره?ها و شخصيت?ها و جريانات سياسي باشد که متاسفانه مصالح و منافع ملي را فداي مصالح و منافع باندي و خطي خود مي?کنند.

برچسب ها:
زیباکلام

نظرات کاربران
به توچه بيش از 9 سال قبل گفت:
خیلی بدبود
ارسال نظر

نام:

ايميل:

وب سايت:

نظر شما: