خسرو دهقانی

بعد از انتخابات ریاست جمهوری و انبساط نسبی در فضای سیاسی اصلاح طلبان استان نیز تحت تاثیر فضای جدید در اتمسفر سیاسی ایران فعالیت سیاسی خود را شروع کردند . با فعال شدن تدریجی احزاب و تشکیل احزاب جدید ، نیروها و فعالین سیاسی استان آرام آرام در قالب تشکل های حزبی متشکل شدند و فرماسیون جدیدی در سپهر سیاسی اصلاح طلبان استان متبلور شد و صورتبندی نیروها را از شکل سنتی و رایج آن در سالهای گذشته تا حدودی خارج کرد.

با شکل گیری شورای هماهنگی جبهه اصلاحات در بوشهر این نهاد نوپا کم کم به یک گرانیگاه و مرکز ثقل احزاب اصلاح طلب تبدیل شد و تلاش نمود تا علاوه بر نیروهای حزبی، با جذب فعالین متنفذ، بر روندهای سیاسی تاثیر گذاری بیشتری داشته باشد. شکل گیری یک نهاد ابتکاری مشورتی در درون این تشکیلات تحت نام اتاق فکر جهت همسو کردن نیروها و ارایه راه حل های راهبردی به شورا نیز بیانگر وجود نوعی دیمانسون در مرکزیت این تشکیلات است. (ضمن اینکه شکل گیری  کمیته انتخابات با بهره گیری از تجارب تاریخی جهت نیل به اجماع بر سر گزینه های احتمالی انتخابات آتی مجلس   نیز از نمودهای  دیگر تحرک نزد این تشکیلات جدید است).  برگزاری مراسم دوم خرداد بعد از یک دوره فترت شش ساله توسط این نهاد با حضور طیف های مختلف نیروهای اصلاح طلب و میانه رو مبین  همین صورتبندی نوین است  . 

از سوی دیگر تشکیلات موازی دیگر تحت نام شورای مشورتی متشکل از کارگزاران سابق دوران اصلاحات و  با محوریت موسوی لاری به خصوص در نقاطی از استان که  احزاب و تشکل های سیاسی کمتر فرصت عرض اندام داشته اند نیز در همین راستا در حال فعالیت است. برخی شواهد نشان می دهد  با نزدیک شدن به انتخابات ،  نوعی ائتلاف ارگانیک و معنا دار بین این دو نهاد شکل خواهد گرفت. بر سر هم در خصوص فرماسیون جدید نیروهای اصلاح طلب استان در ماههای منتهی به انتخابات مجلس نکات زیر قابل تامل خواهد بود.

1 .بدون تردید چه به لحاظ فرم و چه به لحاظ محتوا یک دگردیسی معنادار در درون نیروهای اصلاح طلب استان در حال صورتبندی است. این فرماسیون نوین البته به معنی به محاق رفتن نیروهای پیشین نیست؛ چرا که بخشی از نیروهای متشکل در فرماسیون پیشین در صورتبندی جدید سازماندهی شده اند. تحلیل این وضعیت  صرفا به معنی  فرم بندی نوین در آرایش نیروها و تغییر در درجه اثربخشی و کارآمدی فعالین اصلاح طلب و هوادار دولت  است. این تغییرات با همسو سازی و اجماع نیروها، البته پتانسیل و قابلیت اصلاح طلبان را مضاعف خواهد کرد.

2 . ورود نسل جدید به بدنه فعالین مدنی و حزبی در قالب های مختلف بخشی از علل فرماسیون جدید است. بخشی از این فعالین در دوم خرداد 76 هنوز به سن رای دادن نرسیده بودند. این نیروها با انگیزه قوی در درون احزاب قدیمی یا جدید متشکل شده اند و درجه تاثیر گذاری در این شکل بندی جدید را بالا برده اند. یارگیری اخیر حزب ندای ایرانیان و حزب جوانان ایران اسلامی از این طیف از نیروها موید این شاکله جدید است .

3 .با نزدیک تر شدن به انتخابات به نظر می رسد ضرورت های تاریخی و تجربی باعث خواهد شد تا فرماسیون سنتی و نوین همسو شده و به هم افزایی یکدیگر کمک کنند. وحدت استراتژیک کلیه نیروهای اصلاح طلب و میانه رو در پیگیری اهداف اصلاح طلبانه و لزوم تحدید افراط گرایی و خشونت گرایی، بخشی از این ضرورت های تاریخی است. در این راستا سیگنال های قابل ملاحظه در پروسه اجماع سازی از هم اکنون قابل رد یابی است.

4 .در فرم بندی اخیر به نظر می رسد بخش مختصری از نامزدهای اصلاح  طلب در آستانه انتخابات مجلس به دلایل متعدد از جمله بیرون ماندن از ضرورت های اجباری در پروسه اجماع سازی کاندیداها، بهره برداری از آرای طیف های مختلف اجتماعی و به دور ماندن از برچسپ های جناحی تحت نام مستقل به میدان خواهند آمد. میزان تاثیرگذاری این نیروها بر روند کامیابی یا ناکامی اصلاح طلبان به درجه نفوذ و تاثیر گذاری آنها بر روند انتخابات بستگی خواهد داشت.

5 . از نمودهای دیگر دگردیسی در فرم بندی و آرایش جدید  نیروهای میانه رو و اصلاح طلب؛ تاثیرپذیری از روندهای تاریخی و پرهیز از شعارگرایی ، مصلحت اندیشی خردگرایانه، عملگرایی و تلاش در نهادینه کردن عقلانیت در شطرنج  سیاسی استان است.  در این راستا به نظر میرسد با فعال شدن احزاب و تشکل های سیاسی بتدربج کار تشکیلاتی جای خود را در میان نیروها باز می کند. با نهادینه شدن این روند شخصیت محوری و کاریزما گرایی کم رنگ تر خواهد شد.

6 . شورای هماهنگی جهت پوشش دادن کلیه نیروهای اصلاح طلب و میانه رو در شهرستانهای استان تا انتخابات باید چتر خود را گسترده تر کند و با ایجاد ساز و کارهای منسجم تر، شبکه ای از نیروهای اصلاح طلب را در استان سازماندهی کند. به ویژه آنکه برخی از نیروها به شکل منفرد و مرکز گریز درحال فعالیت های معطوف به انتخابات می باشند. به نظر میرسد تا ماههای منتهی به انتخابات، دگردیسی و پوست اندازی نیروها در هر دو سوی جبهه اصلاح طلبان و اصولگرایان ادامه خواهد داشت.