فارغ از تاثیرات اقتصادی كه می?تواند بهبود معیشت مردم را در بر داشته باشد این توافق نوعی امید را به جامعه بازگرداند. در واقع اقشار مختلف به ویژه طبقه متوسط و پایین كه تا حدود زیادی درآمد و رفاه آنها تحت تاثیر تحریم?ها قرار گرفته بود مدت مدیدی چشم به سرنوشت مذاكرات دوخته بودند بعد از آنكه حسن روحانی پیروز انتخابات سال 92 شد این امید تقویت شد كه این دولت می?تواند این مساله را حل كند و بستری برای بهبود وضعیت اقتصادی، معیشتی و رفاهی فراهم كند. طبیعی است كه این امر به یكی از مطالبات اصلی مردم تبدیل شده بود و البته قشر تولید?كننده نیز به انتظار برداشته شدن تحریم?ها و باز شدن مسیر برای ادامه فعالیت اقتصادی چشم به دست دولت و میز مذاكره داشت. به همین منظور می?توان گفت توافق هسته?ای بیش از آنكه تاثیر مستقیم بر زندگی اقتصادی مردم داشته باشد بیشتر جنبه امیدواری داشت و نوعی نشاط را به كشور بازگرداند؛ مساله ای كه به خوبی می?توان از چهره و گفت?وگوها در میان مردم درك كرد، هرچند تا باز شدن مسیر هنوز راه زیادی باقی مانده است. 

 این توافق به نظر می?رسد برای دولت نیز از اهمیت زیادی برخوردار باشد، توافق هسته?ای چه تاثیری در آینده دولت دارد؟ 

یكی از اصلی?ترین شعارهای دولت در دوران انتخابات این بود كه چرخ سانتریفیوژها باید بچرخد و چرخ زندگی مردم هم باید بچرخد. بنابراین توافق هسته?ای و رسیدن به یك جمع?بندی با غرب یكی از مهم?ترین وعده?های دولت یازدهم بود و البته مهم?ترین ترازویی كه منتقدان دولت را با آن می?سنجیدند. امروز بعد از دو سال مذاكره سخت و فشرده، دولت حسن روحانی توانست توافقی را به امضا برساند كه هم سانتریفیوژها به كار باشند و هم تحریم?ها كه اصلی?ترین موانع بر سر راه اقتصاد و پیشرفت كشور بود از میان برداشته شود مضاف برآنكه این امر باعث شد تا ایران به عرصه بین?الملل بازگردد و راههای تجارت نیز به روی بازرگانان داخلی و خارجی هموار شود. بنابراین این یك دستاورد مهم برای دولت محسوب می?شود چرا كه توانسته است به نخستین وعده خود عمل نماید و این امر هم موجب اعتماد بیشتر مردم به دولت شد و هم اعتماد به نفس دولت را بالا برد و طبیعی است كه با این موفقیت فضا برای فعالیت كابینه حسن روحانی فراهم?تر خواهد بود و البته دست مخالفان نیز برای پیشبرد مقاصد خود كه همان تخریب دولت است بسته?تر خواهد بود.

  به تلاش مخالفان برای تضعیف دولت اشاره كردید تا به امروز چقدر این گروه را تاثیرگذار دیدید و بعد از این چقدر می?توانند بر ذهن افكار عمومی تاثیرگذار باشند؟ 

من در این رابطه بارها توضیح داده?ام كه بالاخره انتخابات 92 آن چیزی نبود كه جناح رقیب انتظارش را داشت، بنابراین به هر حربه?ای متوسل خواهد شد تا اشتباهات را جبران كند و آینده را به نفع خود رقم بزند. یكی از این راهكارها ناامید كردن مردم از عملكرد دولت است كه پیش از توافق هسته?ای به وضوح مشاهده می?شد كه چگونه تلاش دولت با تخریب این گروه اقلیت مواجه می?شد، البته اینگونه رفتار در كوتاه?مدت ممكن است تاثیرگذار باشد اما قطعا در بلندمدت نتیجه نخواهد داد چرا كه مردم از قدرت قیاس برخوردار هستند و امروز را با گذشته مقایسه خواهند كرد. 

 یعنی با توافق هسته?ای دیگر مخالفان قادر به تخریب دولت نیستند؟

نه! معنی حرف من این نیست. شاید برای تغییر ذهنیت افكار عمومی تلاش بیشتری كنند اما قطعا دست از تخریب برنمی دارند كما اینكه این روزها به خوبی مشاهده می?شود چگونه مخالفان تلاش می?كنند تا این توافق را یك توافق بد جلوه دهند و تلاش دولت و تیم مذاكره?كننده را زیر سوال ببرند. 

 موفق خواهند بود ؟

پیش از این نیز گفتم هر چند مردم به خوبی به تلاش?های دولت در فرآیند مذاکرات واقف هستند و دیدند كه چگونه ساعت?ها مذاكرات سخت و فشرده را به پیش بردند تا یك توافق خوب حاصل شود اما این مخالفان هستند كه ممكن است از را?ههایی وارد شوند و با تریبون?هایی كه در دست دارند بتوانند هدایت افكار عمومی را به دست گیرند و این دستاورد بزرگ را كوچك جلوه دهند. بنابراین همانطور كه پیش?تر گفتم ممكن است این رفتار در كوتاه?مدت تاثیرگذار  باشد. 

 در برابر این?گونه رفتار?ها دولت باید چه اقدامی انجام دهد؟

واضح است كه دولت یازدهم برای مقابله با تخریب?كنندگان باید شفاف عمل كند به این معنا كه آنچه را حقیقت دارد و آنچه در حال رخ دادن است بدون تعارف با مردم در میان بگذارد و حقیقت را برای آنها آشكار سازد كه اگر این رویه در دستور كار دولت قرار گیرد هر چقدر هم مخالفان تلاش كنند موفق نخواهند بود. مضاف بر آنكه باید تفاوت قائل بود میان منتقدانی كه قصد بهبود وضعیت دارند با تخریب?كنندگانی كه تنها منافع شخصی و گروهی برایشان اهمیت دارد.

 انتخابات مجلس در راه است. آیا این توافق جامع هسته?ای می?تواند در سرنوشت انتخابات تاثیرگذار باشد؟ 

انتخابات برخاسته از رای مردم است و رای مردم بر اساس مطالباتشان است. از آنجایی كه مساله اقتصادی و معیشتی همواره یكی از مهم?ترین دغدغه?های مردم و اصلی?ترین مطالبات آنها بوده است قطعا توافق هسته?ای كه به نوعی پیشبرد مسائل اقتصادی را به دنبال دارد در تصمیم?گیری آنها موثر خواهد بود. هرچند در شرایط تحریم?ها مردم باز به زندگی خود ادامه می?دادند و با وجود فشارها همه?چیز را به رفع تحریم گره نزده بودند اما این امیدواری همواره با آنها بود كه در صورت رفع تحریم اوضاع بهتر خواهد شد. دولت یازدهم این امكان را برای آنها فراهم آورد و توافق كه سال?ها منتظر آن بودند را به سرانجام رسانید. بنابراین این مهم می?تواند تصمیم آنها را نیز در انتخابات اسفند ماه 94 نیز تحت تاثیر قرار دهد، به عبارت دیگر امروز نوعی خوشبینی به دولت یازدهم در میان مردم به وجود آماده است و از آنجایی كه این توافق و این خوشبینی در آستانه انتخابات دهمین مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است به نظر می?رسد افرادی رای اكثریت را به دست بیاورند كه به لحاظ فكری، جناحی و اعتقادی به رویكرد دولت نزدیكتر باشند و در دوسال باقی مانده بتوانند دولت یازدهم را در تحقق وعده?ها یاری رسانند بنابراین چندان دور از ذهن نیست كه بگوییم مجلس آینده مجلسی با اكثریت حامیان دولت خواهد بود. 

 به نظر شما قدم بعدی دولت باید چگونه باشد؟ به عبارت دیگر چه مساله ای باید در اولویت دولت قرار گیرد؟ 

به هر صورت تا به امروز مهم?ترین مساله مذاكرات هسته?ای و باز كردن راه برای پیشرفت اقتصادی بوده است كه همین امر موجب شد حسن روحانی تمام توجه و اهمیت خود را معطوف به سیاست خارجی نماید تا راهی پیدا كند برای پیشرفت اقتصادی كشور. قطعا گام بعدی حركت?های مناسب اقتصادی است اما نكته?ای كه لازم است دولت همواره به خاطر داشته باشد آن است كه سیاست داخلی نباید فدای اقتصاد و سیاست خارجی شود. به عبارت دیگر حسن روحانی در زمان انتخابات به جز وعده بهبود وضعیت اقتصادی و تعامل با دنیا وعده مهم دیگری نیز داد كه آن تغییر فضای سیاسی بود. او این قول را داد كه فضای باز سیاسی را فراهم خواهد كرد و قطعا جمعیت قابل توجهی با اعتماد به عملیاتی كردن این وعده?ها آرای خود را به نفع حسن روحانی در صندوق انداختند و به نظر می?رسد امروز لازم است دولت با یك چرخش نگاه توجهی نیز به سیاست داخلی داشته باشد و بستر را برای فعالیت هرچه بهتر گروه?ها و احزاب سیاسی فراهم سازد. 

 این روزها صحبت از ترمیم كابینه به میان می?آید. امروز چقدر لزوم ترمیم كابینه را احساس می?كنید؟

به هر حال عمر دولت یازدهم به نیمه رسیده است و نیم دیگری از راه باقی مانده. مسلم است كه هر دولتی برای آنكه كارنامه درخشانی از خود برجای بگذارد لازم است هر از چندگاهی بازبینی در عملكرد خود داشته باشد به این معنا كه نگاهی به پشت سر بیندازد كه ببیند ابتدای راه با چه نیتی حركت كرده، چه می?خواسته انجام دهد و امروز در آن نقشه?ای كه ترسیم نموده در كجا قرار دارد. طبیعی است چنین نگرش و رویكردی موجب می?شود تا قطار تا پایان كار بر روی ریل قرار داشته باشد و از مسیر منحرف نشود. حال حسن روحانی دو سال است كه در راس قوه مجریه قرار دارد و دولت تدبیر و امید به ریاست او اداره امور را به دست گرفته است. این مطلب كه دولت كنونی نسبت به دولت قبل عملكردی به مراتب بهتر داشته است امری غیر قابل انكار و كتمان است اما این نكته بدین معنا نیست كه در این راستا نگاه صفر و صد یا سفید و سیاه داشت. به عبارت دیگر درست است كه دولت یازدهم در بسیاری از زمینه?ها به ویژه سیاست خارجی بسیار مثبت عمل كرده است اما در برخی زمینه?های دیگر دارای نقاط ضعفی بوده كه لازم است برای داشتن عملكردی بهتر در راستای رفع این كاستی?ها حرکت کند. خبرها حاكی از آن است كه دولت می?خواهد تغییراتی در كابینه خود ایجاد كند. در ابتدا لازم است تاكید شود این امر مساله ای كاملا طبیعی و البته قابل تحسین است چرا كه نشان می?دهد قوه مجریه نسبت به نقاط ضعف و كاستی?های خود بی?توجه نبوده است و برای رسیدن به اهداف و عملیاتی كردن وعده?های خود حاضر است دست به هر تغییری بزند حتی اگر این تغییر در سطح بالا و شامل وزیر باشد. البته پیش از این نیز رئیس?جمهور به این موضوع یعنی ترمیم كابینه اشاره كرده بود. مضاف بر آنكه حسن روحانی از دولت قبل این درس را آموخته است كه اگر چشم بر ایرادات و كاستی?ها ببندد و با اصرار بر اشتباهات به پیش رود نه تنها برخلاف تدبیر عمل كرده است بلكه موجب می?شود تا سال?ها مردم به او و دولتش بدبین شوند. قطعا اگر دولت حسن روحانی در این چهار سال كارنامه?ای مثبت و پیشرو از خود نشان دهد عرصه برای فعالیت در آینده مناسب?تر خواهد بود و این امكان فراهم می?شود تا چهار سال دیگر رئیس?جمهور بماند و برنامه?هایی را كه بعید به نظر می?رسد در چهارسال تمام شود، تكمیل نماید. 

 نقش اصلاح?طلبان را در موفقیت دولت چگونه ارزیابی می?كنید؟

قطعا نمی?توان گفت این دولت اصلاح?طلب است اما تلاش اصلاح?طلبان برای پیروزی حسن روحانی در انتخابات 92 نیز قابل انكار نیست. در حقیقت شاید اگر حمایت بزرگان اصلاح?طلب از حسن روحانی نبود پیروزی در آن انتخابات دشوار می?شد بنابراین حمایت اصلاح?طلبان در پیشرفت دولت بسیار كارساز بود مضاف بر آنكه دولت تدبیر و امید تجربه هشت سال دولت سازندگی و هشت سال دولت اصلاحات را همراه خود دارد كه گنجینه?ای بسیار ارزشمند است. از این رو می?توان گفت اصلاح?طلبان با توجه به پایگاه اجتماعی قوی كه از آن برخوردار هستند نقش موثری در راستای موفقیت دولت دارند هرچند انتظاراتی نیز دارند كه لازم است برآورده شود و فضا برای حضور آنان در عرصه سیاسی بیشتر فراهم شود. از این گذشته انتخابات 94 در راه است و قطعا حمایت اصلاح?طلبان می?تواند بار دیگر آرا را به نفع دولت تغییر دهد و تركیب مجلس دهم با یك تغییر قابل توجه مواجه شود. 

 یعنی شما معتقدید تركیب مجلس آینده متفاوت از مجلس نهم خواهد بود ؟

بله، به نظرم مجلس دهم تفاوت بسیاری با مجلس نهم و هشتم داشته باشد چرا كه مجلس هشتم مجلسی با اكثریت اصولگرا بود و مجلس نهم نیز مجلسی تمام اصولگرا بوده است. از آنجایی كه مردم به این نتیجه رسیده?اند كه تغییر تنها از طریق صندوق رای امكان پذیر است لذا در مشاركتی متفاوت با سال 90 سرنوشت مجلس دهم را به دست اعتدالگرایان خواهند سپرد.