اعتمادآنلاين

پس از كانديداتوري احمدي?نژاد در انتخابات رياست?جمهوري، اكثر ناظران سياسي بر رد صلاحيت او تاكيد كردند. با اين حال، برخي معتقدند احمدي?نژاد تنها فردي نخواهد بود كه در اين انتخابات رد صلاحيت خواهد شد. در بازار شايعات سياسي، زمزمه?هايي نيز درباره رد صلاحيت شخصيت هاي ديگر به گوش مي?رسد. متن زير گفت?وگويي است با صادق زيباكلام درباره انتخابات رياست?جمهوري پيچيده?اي كه در راه
است.

به نظر شما، با توجه به اعتراضات اصولگرايان به كانديداتوري احمدي?نژاد، به ويژه ?نامه?اي كه احمد توكلي در ضرورت رد صلاحيت احمدي?نژاد نوشت، شوراي نگهبان صلاحيت احمدي?نژاد را تاييد مي?كند؟

در اين زمينه دو ملاحظه وجود دارد. ملاحظه اول به فلسفه سياسي برمي?گردد و آن اينكه شما هر طور كه دموكراسي و مردمسالاري را تعريف كنيد، اين يك اصل مبنايي در آن است كه يك نفر بتواند نامزد رياست?جمهوري شود و مردم بتوانند به او راي بدهند. شما به هر دليلي مانع تحقق اين اصل شويد و يك نهاد به جاي مردم تصميم بگيرد و بگويد آقاي احمدي?نژاد نمي?تواند در انتخابات شركت كند ولي صادق زيباكلام مي?تواند در انتخابات شركت كند، اين كار مغاير با مردمسالاري است.

منتقدان مي?گويند احمدي?نژاد جرايمي مرتكب شده كه بايد در دادگاه به آنها رسيدگي شود و اگر تبرئه شد، مي?تواند نامزد
رياست?جمهوري شود.

من فلسفه كلي?اش را گفتم. اما قانون جمهوري اسلامي مي?گويد وزارت اطلاعات و دادگستري و نيروي انتظامي و ثبت احوال بايد درباره صلاحيت افراد براي كانديداتوري در انتخابات اظهارنظر كنند. اگر اين چهار مرجع بگويند شركت آقاي احمدي?نژاد در انتخابات بلامانع است، ديگر نه آقاي توكلي نه شوراي نگهبان و نه هيچ نهاد ديگري نمي?تواند مانع از شركت احمدي?نژاد در انتخابات رياست?جمهوري شود.

حالا با توجه به اين اصل و شرايط موجود، فكر مي?كنيد احمدي?نژاد از فيلتر شوراي نگهبان رد مي?شود؟

من فكر مي?كنم به واسطه مطالبي كه عليه احمدي?نژاد در قوه قضاييه وجود دارد، كار احمدي?نژاد براي ورود به انتخابات تا حدي دشوار است. ولي اگر اين چهار مرجع حكم يا سندي عليه احمدي?نژاد به شوراي نگهبان ارايه نكنند كه ناقض شرايط لازم براي كانديداتوري در انتخابات باشد، شوراي نگهبان نمي?تواند احمدي?نژاد را رد صلاحيت كند. اين كار خلاف قانون است.

شما هنوز معتقديد احمدي?نژاد بين ١٠ تا ١٥ ميليون راي دارد؟

بله، به نظر من ثبت نام احمدي?نژاد در شرايط خاص كنوني، حتي آن ١٠ تا ١٥ ميليون راي را هم به مراتب بيشتر كرده است.

ولي بخشي از راي احمدي?نژاد در سال ٨٨، راي سنتي اصولگرايان بود و الان قاليباف و رييسي از جناح اصولگرا، رقيب احمدي?نژادند.

بله، اما به نظر من راي سنتي اصولگرايان به قاليباف و رييسي نمي?رسد. يعني اين احمدي?نژاد است كه آن راي سنتي را تصاحب مي?كند. آن راي در غياب احمدي?نژاد به قاليباف و رييسي مي?رسد ولي اگر احمدي?نژاد در ميدان رقابت باشد، قاليباف و رييسي بايد با بخش عمده آن راي وداع كنند!

ظاهرا در اين نكته ترديدي نيست كه كانديداتوري احمدي?نژاد به ضرر اصولگرايان است ولي آيا به ضرر روحاني هم هست؟

در مجموع اگر احمدي?نژاد رد صلاحيت شود، پيروزي روحاني قطعي است. يعني آقاي روحاني با دست بسته هم قاليباف و رييسي را شكست مي?دهد. اما حضور احمدي?نژاد، با توجه به آن ١٠ تا ١٥ ميليون رايي كه كاريزماي احمدي?نژاد براي او تضمين مي?كند، كار روحاني را بسيار دشوار خواهد كرد.

احمدي?نژاد در مصاحبه?هاي روزهاي اخيرش، جواب شفافي به اين سوال نداده است كه آيا براي ثبت نام در انتخابات، اخيرا با رهبري گفت?وگويي داشته يا نه.

اين هنر احمدي?نژاد است كه هميشه توپ را در زمين ديگران مي?اندازد. يعني احمدي?نژاد كاري كرده است كه مقام معظم رهبري بگويند كه آيا نظرشان درباره شركت احمدي?نژاد در انتخابات تغيير كرده يا نه. تا جايي كه ما مي?دانيم، مقام معظم رهبري نظرشان را عوض نكرده?اند. يعني چيزي نگفته?اند كه نشان دهد نظرشان عوض شده است.

شايعاتي هم درباره رد صلاحيت حسن روحاني وجود دارد. به نظرتان ممكن است اين طور شود؟

اين تحليل هم وجود دارد كه مي?گويد ثبت نام احمدي?نژاد براي رد صلاحيت روحاني است. يعني احمدي?نژاد و بقايي رد صلاحيت شوند كه راه باز شود براي رد صلاحيت حسن روحاني. مثل داستان سال ٩٢ كه آقاي مشايي رد صلاحيت شد و مرحوم هاشمي?رفسنجاني هم رد صلاحيت شدند.

اين عجيب نيست كه دو رييس?جمهور اخير نظام كه يكي از آنها رييس?جمهور مستقر هم هست، رد صلاحيت شوند؟

بله، خيلي عجيب است و هزينه زيادي به نظام تحميل مي?كند. ولي ممكن است كه مصالح ايجاب كند كه چنين كاري بكنند.

شوراي نگهبان با استناد به چه دليلي ممكن است روحاني را رد صلاحيت كند؟

ممكن است بگويند عملكرد اقتصادي دولت روحاني بالا نبوده، برجام چنانكه بايد و شايد به بار ننشسته و اشتغال بالا نرفته و مملكت در ركود است و...

اين امور منطقا ربطي به شوراي نگهبان دارد؟

مسلما شوراي نگهبان براي رد صلاحيت احتمالي روحاني، هيچ دليل حقوقي?اي نمي?تواند اقامه كند و بايد متشبث شود به يك سري عذر و بهانه.

اگر اين اتفاق بيفتد، در اين صورت مشاركت مردم در انتخابات چه وضعي پيدا خواهد كرد؟

اگر روحاني رد صلاحيت شود، اصلاح?طلبان بايد سبك و سنگين كنند.

آيا ممكن است صندلي خالي رياست مجمع تشخيص مصلحت نظام، براي آقاي روحاني همچنان خالي مانده باشد؟

ممكن است. يعني به روحاني بگويند شما ردصلاحيت شدي و برو رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام باش. ولي همه ما مي?دانيم رياست مجمع تشخيص مصلحت، يك جايگاه تشريفاتي است؛ لذا اين كار اصولي نيست كه روحاني را با دست پس بزنند و با پا
پيش بكشند.

آقاي مصلحي هم كانديداتوري احمدي?نژاد را تلاش براي خلق فتنه?اي و اقدامي در تقابل با نظام مي?بينند. شما اين نظر را قبول داريد؟

نه. من اصلا تحليل آقاي مصلحي را قبول ندارم و فكر مي?كنم نظر ايشان تحت تاثير اختلافاتي است كه با احمدي?نژاد داشتند و احمدي?نژاد هم ايشان را موقتا از كابينه اخراج كرد. از نظر من، عملكرد احمدي?نژاد در آن هشت سال بسيار منفي بود ولي اگر نصف به?علاوه يك مردم خواهان رياست?جمهوري احمدي?نژاد باشند، اصولگرايان نبايد سد راه مردمسالاري شوند.

نهايتا فكر مي?كنيد چه كسي شانس اول رياست?جمهوري است؟

روحاني را شانس اول مي?دانم ولي اگر احمدي?نژاد تاييد صلاحيت شود، فكر مي?كنم كار احمدي?نژاد و روحاني به دور دوم انتخابات كشيده مي?شود ولي نهايتا خرد جمعي مردم ايران، موجب پيروزي روحاني بر احمدي?نژاد خواهد شد.