آيا استدلال سفسطه?كنندگان آماري درست است؟

الهام معيني جزني

برنامه?هاي تبليغاتي نامزدهاي انتخابات اين دوره رياست?جمهوري به هرنحوي كه تابه?حال برگزار شده، يك ويژگي منحصربه?فردي داشته كه شايد در دوره?هاي قبل آنچنان به چشم نيامده بود: توجه ويژه برخي از كانديداها به امور گردشگري.
 گردشگري عنصري مغفول مانده كه سازمانش تا قبل از اين حياط خلوت دنج دولت?ها حساب مي?شد تا رحيم مشايي?ها و بقايي?ها كمي در آن اتراق كنند، اين روزها به سبب توجه ويژه دولت يازدهم به صنعت گردشگري، اكنون به مبحث داغ تبليغات انتخاباتي تبديل شده است؛ به طوري كه كانديداهاي رياست?جمهوري بارها و بارها بر سر اعداد و ارقام ناشي از اشتغال?زايي در صنعت گردشگري، درگيري?هاي كلامي زيادي با يكديگر داشته?اند.
در ميانه همين درگيري?ها بود كه محمدباقر قاليباف با استناد به يكي از سخنان تبليغاتي حسن روحاني در دور قبل، از او سراغ اشتغال چندميليوني در اين حوزه را گرفت. وي مدعي شد روحاني در تبليغات دوره قبل وعده اشتغال چهارميليوني در حوزه گردشگري را داده است. اين سخنان باعث واكنش روحاني شد. او گفت كه چنين ادعايي نكرده است. همين باعث شد كه در ادامه مناظره، قاليباف با نشان دادن يك كاغذ، روحاني را به دروغگويي متهم كند. عكس?العملي كه باعث خشم روحاني در مناظره شد و عكس?العمل?هاي زيادي را در شبكه?هاي مجازي برانگيخته كرد.
ماجرا از اين قرار بود كه روحاني در فيلم تبليغاتي?اش در سال ٩٢ اعلام كرده بود در صورت ورود ١٠ ميليون گردشگر به ايران، رقم چهار ميليون شغل در كشور ايجاد مي?شود. او سخنان خود را اين گونه بازگو كرد: «ما سه ميليون و ۳۰۰ هزار بيكار داريم. اگر در سال ۱۰ ميليون گردشگر وارد كشور شود، ۱۳ ميليارد درآمد ارزي به دست مي?آيد و ٤ ميليون اشتغال درست مي?شود.»
آيا وعده روحاني مبناي درستي داشته است؟
طبق گزارش شوراي جهاني سفر و گردشگري (WTTC)، در سال ٢٠١٤ مجموع مشاركتي كه صنعت گردشگري ايران در اشتغال داشته، حدود يك ميليون و ٢٠٠ هزار نفر بوده است. در همين حال پيش?بيني?هاي اين سازمان در سال ٢٠١٧ گوياي آن است كه چنانچه ايران پذيراي ١٠ ميليون گردشگر خارجي باشد، اين ميزان اشتغال به حدود ٢ ميليون شغل خواهد رسيد.
اين آمارمي?گويد كه در صورت تحقق اين امر و تداوم يافتن ورود ١٠ ميليون گردشگر به كشور در سال?هاي پس از آن، اين صنعت مي?تواند افراد بيشتري را در طول زمان وارد چرخه فعاليت آن كند. اين سازمان پيش?بيني كرده است كه با وجود بهبود وضعيت گردشگري، ايران تا سال ٢٠٢٧ مي?تواند پذيراي ١٠ ميليون گردشگر باشد.
بنابراين به ضرس قاطع مي?توان گفت كه كشور تا پايان سال ٩٥ نتوانسته به تعداد ١٠ ميليون گردشگر برسد و بنا به پيش?بيني شوراي جهاني گردشگري به شرط تداوم سياست?هاي اعتدالي، احتمال وقوع اين امر تا سال ٢٠٢٧ ضعيف خواهد بود. ادعاي رسيدن به ١٠ ميليون گردشگر، چيزي است كه هيچگاه روحاني آن را وعده نداده بود. بنابراين بايد بپذيريم كه با توجه به شبهات به وجود آمده-كه باعث شد رقيب روحاني از آن به عنوان نقطه ضعف استفاده كند- نقش ضعيف مشاوران روحاني در رساندن آمارهاي جهاني، بيشتر از گذشته به?چشم مي?آيد.
كارنامه دولت روحاني در گردشگري
شايد اگر بخواهيم به كارنامه دولت يازدهم در حوزه ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري اشاره كنيم، بيش از هر چيز، تغيير نگاه مديريتي دولت در برخورد با صنعت گردشگري به چشم خواهد ?آمد. نگاهي كه به?خصوص در دولت قبلي به صورت ديگر تجربه شده است.
در دولت تدبير و اميد، علاوه بر افزايش ٣٠ درصدي گردشگران خارجي، تعداد هتل?هاي احداثي، برابر عملكرد كل تاريخ احداث هتل در كشور از سال ١٣٠٠ تا ١٣٩٢ بوده است. اين آمار در حوزه مراكز بوم?گردي و طبيعت?گردي نيز قابل توجه بوده، به طوري كه تعداد واحدهاي اقامتي از ٤٠ واحد در سال ٩٢ به ٢٥٨ واحد در سال ٩٥ رسيد.
حضور فعال در نمايشگاه?هاي بين?المللي گردشگري، تدوين برنامه جامع ساماندهي نيروي انساني در سطح كشور، برنامه?ريزي براي واگذاري ٣٩٤ عنوان پروژه گردشگري به بخش خصوصي، ايجاد پايگاه?هاي اطلاع?رساني مربوط به اماكن اقامتي و پياده?سازي سامانه نظارتي گردشگري مجازي براي استان?هاي كشور، گوشه?هايي از كارنامه دولت يازدهم در حوزه گردشگري بوده است. با توجه به آمار بالا و ايجاد فضاي آرام رواني و امنيتي براي حضور گردشگران خارجي در دولت يازدهم، دور از انصاف نيست كه بگوييم از نظر افكار عمومي، عملكرد دولت روحاني در حوزه گردشگري قابل قبول بوده و وي مي?تواند از عملكرد خود در اين حوزه دفاع كند.