شرق - این روزها بازار تبلیغات نامزدهای ریاست?جمهوری و مناظره?ها در شبکه?های مختلف تلویزیون و رادیو داغ است. اما شبکه خبر از یک ماه مانده به سال ٩٦ و در لابه?لای اخبار خود برنامه?ای با نام «تکنیک?های انتخاباتی» پخش می?کند که با چشم غیرمسلح هم می?توان یک?طرفه?بودن و تخریب یک جریان سیاسی خاص را در آن دید. در این برنامه چند تکنیک برای پیروزی در انتخابات معرفی شده و درباره آن توضیحاتی داده می?شود که اکثر آنها درباره شخص حسن روحانی صدق می?کند: مثلا درباره «تکنیک سایه» این?گونه گفته می?شود: «این تکنیک بر این پایه بنا شده است که اگر یک جریان سیاسی بتواند خود را زیر سایه برخی شخصیت?های سیاسی قرار دهد می?تواند از انرژی مثبت این شخصیت?ها برای جلب آرای مردم بهره بگیرد... هدف اصلی این است که رأی?دهندگان به این جمع?بندی برسند که سایه این شخصیت?ها بالای سر این جریان است». کاملا مشخص است که بیان توضیح این تکنیک همه را متوجه مرحوم آیت?الله هاشمی?رفسنجانی و بزرگان اصلاح?طلب می?کند که همیشه حمایت خود از روحانی را علنی نشان داده?اند.
یا «تکنیک نامزدهای ضربه?گیر یا پوششی» این?گونه توضیح داده می?شود: «چندین نفر از یک جریان سیاسی برای در امان ماندن نامزد اصلی از حملات و انتقادهای جریان?های رقیب نامزد انتخابات می?شوند. البته از همان اول مشخص است که این نامزدها در نهایت به نفع نامزد اصلی کناره?گیری می?کنند. فلسفه اصلی این است که نامزد اصلی از ضربه?خوردن در افکار عمومی محفوظ بماند تا در رقابت?های انتخاباتی دچار ریزش آرا و شکست احتمالی نشود». مشخص است این تکنیک دقیقا ناظر به حضور اسحاق جهانگيري در عرصه رقابت?هاي انتخابات رياست?جمهوري است. «تکنیک مخالفان مانع» دیگر شیوه?ای است که در این برنامه درباره آن توضیح داده می?شود: «این شیوه یا مهندسی معکوس در پی القای این هدف انتخاباتی است که ناکامی?های برخی گروه?ها و جریان?های سیاسی به علت کارشکنی و مانع?تراشی مخالفان است. این تکنیک به?روزشده تکنیک قدیمی فرافکنی است». یا درباره «تکنیک نظرسنجی» گفته می?شود: «... در این روش چند نامزد در رقابت?ها حاضر هستند، اما برای شکسته?نشدن آرای این جریان تعهد می?دهند که در روزهای پایانی به نفع کسی که در نظرسنجی?ها بیشترین رأی را دارد کنار بروند» که کاملا مشخص است منظور از برخی جریان?های سیاسی، در این دو تکنیک کدام گروه سیاسی است و به کدام نامزدهای سیاسی کنایه می?زند.
این برنامه «تکنیک دره عمیق» را هم این?گونه شرح می?دهد: «در این روش تلاش می?شود نتیجه اقدامات دوره?های قبلی به دره?ای عمیق و پر از مشکلات تشبیه شود که هر چه تلاش می?شود اصطلاحا پر نمی?شود. محور القایی این تکنیک بر این قاعده استوار است که اگر مردم بر اثر تبلیغات جریان?های سیاسی وجود این دره عمیق را بپذیرند نا خودآگاه قانع می?شوند که حل نشدن مشکلات ناشی از ناتوانی این جریان سیاسی نیست و به علت دره عمیقی است که از دوره?های گذشته به ارث رسیده است». تکنیکی که با توجه به اینکه حسن روحانی هم اکنون ریاست دولت را برعهده دارد، متوجه شخص او می?شود.
اما در توضیح «تکنیک شکستن آرای دیگران» تلاش شده در ذهن بیننده «محمود احمدی?نژاد» تداعی شود: «استفاده از این تکنیک در ابتدا دور از ذهن به نظر می?رسد اما در دنیای سیاست هیچ چیز بعید نیست. این تکنیک موقعی مورد استفاده قرار می?گیرد که یک جریان مثلا A می?داند نامزد حائز صلاحیت در انتخابات ندارد، اما هوادارانش ممکن است به یک جریان دیگر مثلا B که آن را به دیدگاه?های خود نزدیک می?دانند رأی دهند. برای جلوگیری از تحقق این مسئله نامزد جریان A رسما و با تبلیغات خاص به میدان می?آید تا هواداران آن جریان با یک شوک احساسی آماده حرکت بعدی شوند. مدتی بعد هنگامی که این نامزد به علت نداشتن شرایط قانونی احراز صلاحیت نشد، آن جریان سیاسی به بهانه نبود امکان حضور در انتخابات تلویحا هواداران خود را به کناره?گیری از صندوق رأی فرامی?خواند. اگر این هدف محقق شود آرای جریان B کاهش و احتمال شکست آن از جریان سوم افزایش می?یابد. به این ترتیب جریان A می?تواند با حفظ هوادارانش همچنان در کمین فرصت?های بعدی باشد». سوگیری این تکنیک طوری است که جریان B همان اصولگرایان هستند و می?توان جریان C را جریان طرفداران حسن روحانی دانست.
اما آخرین تکنیک «دشمن فرضی- سؤال فرضی- پاسخ فرضی» است: «این تکنیک همان دوقطبی?سازی کاذب است که با برخی تغییرات جزئی به?روز شده است. جریان?های سیاسی برای اجرای این روش تلاش می?کنند با مخالف?تراشی برای دیدگاه?ها و نظرات خود، در اذهان عمومی به نوعی دوقطبی?سازی دست بزنند و از این طریق مستقیم یا غیرمستقیم آرای مردم را متوجه خود کنند. زنان، آزادی و موضوعات اجتماعی از موضوعاتی است که معمولا در این تکنیک مورد توجه خاص قرار دارند». موضوع?هایی که برای مثال این تکنیک بیان می?شود، کاملا جریان اصلاح?طلب و شعارهای انتخاباتی حسن روحانی را هدف گرفته است. سوگیری جهت?دار این برنامه به ضرر جریان اصلاح?طلب و نامزد آن، نشان می?دهد که صداوسیما هم برخی از همین تکنیک?ها، مثل «تکنیک دوقطبی?سازی کاذب» را برای آنها در نظر گرفته است؛ صداوسیمایی که قرار است حداقل در ظاهر و در زمان انتخابات هم شده کمی بی?طرف باشد.