بادها و ذخیره آبزیان درخلیج فارس - استان بوشهر

حسین شادکامی  - کارشناس صید و بهره برداری 

خلیج فارس در هزاره سوم زمین شناختی با عقب نشینی آب ها از کوه های زاگرس در شمال و بیابان های پست ناهموار صحرای عربستان با شرایط آب وهوایی گرم و خشک و مرطوب که تاثیرات جریان های آب وهوایی اقیانوسی، مدیترانه ای و صحرایی از جنوب شرقی و جریان های سرد وخشک از طرف شمال و غرب به این حوزه آبی وارد می کند و تشکل توده های آنی و متغیر و ناهمگون به وقوع می پیوندد که وضعیت غیرقابل پیش بینی  هوا شناسی  رخ می دهد. لذا با توجه به شکل  حاشیه های کرانه ای و پسکرانه ای سواحل (پستی، بلندی ها وفرورفتگی و تو رفتگی ها) در ایجاد جابجایی آب ها و هوای پیرامون منطقه به طور دا ئم در حال چرخش است. تشکیل چاله های آب و هوایی موجب می گردد با توجه به میانگین عمق خلیج فارس 50 متر و شوری آن بین 30 تا 40 در هزار و میزان تبخیر بالا ی آن در تابستان شدت می گیرد. 

وزش بادها تا به امروز توانسته اند در پایش و چرخش (عمودی وافقی) دورانی آب ها، شدت کشند های دریایی، سرعت حرکت جزرومدی، حمل مواد مغذی (آنی وکانی)، تنظیم دما، شوری، اکسیژن و تنظیم چگالی آب و حامل انتقال کلنی های ثابت و نیمه متحرک از نقطه ای به نقطه دیگر در تعادل زیست گونه ای نقش آفرینی کند. هر چند که عوامل تاثیر گذار بر زیست محیط دریایی ( انواع آلودگی ها ) نیز می تواند. توسط این جریان های هوایی برعکس عمل نماید. باد ها در خلیج فارس که در طول سال می وزد. 

در  تقویم دریانوردی اولیه یکی از موثرترین عوامل تاثیر گذار در منطقه  تا به امروز شناخته شده است و این بادها عبارتند از:  ضربه باد برد العجوز (اواخر اسفند تا نیمه فروردین)، بادهای 120روزه نوروز، باد غروب سهیل(30فروردین) عیوب و ثریه (20اردیبهشت) شمال ترازو (اوایل تیر) بارج یا دمبو (30تیر) سهیل (15 مرداد) رابع (20 مرداد) شمال سهیلی (15شهریور) سته (20شهریور) لینید (اول مهر) سبعه (10مهر) لچیزب (اوایل آبان) لیمر(10تا20آبان و اول آذر)، تبین (20 اذر) ضربه شمال (2 دی) گیته (20دی) تریه (25دی) چارچار(5 تا 10بهمن)توئیبه (26بهمن) و علاوه بر آن بادهای محلی مثل قوس که از جنوب می وزد بادهای نعشی در زمستان معتدل و گرم بادهای برو و بحری و باد عیوقی، بیشترین سرعت بادها بیش از 50کیلومتر در ساعت  که در هنگام طوفان ها تا 120 کیلومتر می رسد. ارتفاع موج تا 3 متر (5تا 6 متر ) گزارش شده است. 

باد ها در  اتصال زنجیره زیست محیطی و تعادل زیستی و ایجاد شرایط لازم جهت پایداری و تکامل ذخیره موثرند و بستری امن  جهت پایش و عاملی بازدارنده در تلاش بی وفقه مستقیم  صید که با شرایط نامساعد آب و هوایی جلوگیری  به عمل می آورد  که فرصتی جهت رشد و نموی  آبزیان در تلاطم های  جوی  و امواج خروشان در خلیج فارس جهت پایش دیگر رقم می زند.