خاطرات، رویاها، اندیشه?ها

دکتر سعید معدنی 

نوجوانی و پانزده سالگی نسل ما مقارن با وقوع انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ بود. در آن زمان تب و تاب کتاب?های انتقادی و انقلابی از آثار مارکسیستی گرفته تا کتاب های نویسندگان مسلمان داغ داغ بود. در این میان ما آثار شریعتی را که بیشتر سخنرانی بود و در کتابهایی کم حجم، چاپ شده بود،  می?خواندیم. می?خواندیم که چه عرض کنم می?بلعیدیم! 

یکی از کتاب?های مرحوم شریعتی "خودسازی انقلابی" بود. در فرازی از این کتاب، شریعتی یکی از راه های خودسازی را "مطالعه زندگینامه انسان?های موفق" می?داند. از همان زمان یکی از دل مشغولی?های من مطالعه زندگینامه? نویسنده?ها و  افراد مشهور و موفق بود. بعد از آن عادتم شد هرکتابی که دستم می?گیرم یا فیلمی می?بینم، سعی می?کنم از زندگی و فضای زیستی نویسنده و سازنده اثر اطلاعاتی ولو مختصر کسب کنم. البته امروزه گوگل کار را آسان کرده و  با یک کلیک اطلاعات زیادی در باره سرگذشت افراد در اختیار خواننده می?گذارد.  

 بعد?ها که در دانشگاه جامعه شناسی خواندم متوجه شدم یکی از راههای مطالعه آثار  نویسندگان، فیلمسازان و اهل هنر، بررسی زندگینامه و فضای اجتماعی است که فرد در آن بزرگ شده است. به باور جامعه?شناسان این فضا که ذهن و شخصیت افراد را تشکیل می?دهد در آثار اهل قلم و هنرمندان متبلور است.

یکی از کتاب?هایی که در جهت همین توصیه شریعتی در جوانی و در دوره دانشجویی خواندم و از آن بسیار آموختم یک اتوبیوگرافی با عنوان "خاطرات، رویاها، اندیشه?ها" اثر کارل گوستاو یونگ روانشناس سوئیسی بود. وی شاگرد و همکار فروید بوده و بنیانگذار "روانشناسی تحلیلی" است. این کتاب چگونگی "رشد، شدن، و بالندگی"  یک انسان موفق و تاثیرگذار در اندیشه بشری قرن بیستم را به نمایش می?گذارد.

به افراد اهل مطالعه بویژه جوانان توصیه می?کنم این کتاب را بخوانند. این اثر یونگ در ذهن بسیاری از افراد افق?های جدیدی را می?گشاید. با آن که کتاب "خاطرات، رویاها، اندیشه?ها" را بیش از سی سال پیش خوانده ام، اما هنوز در بسیاری از مواقع اتفاقاتی که پیرامونم می??افتد ناگهان بخش هایی از این کتاب در ذهنم تداعی می?شود.