برگزاري سه دوره فستيوال موسيقي، بر گردشگري بوشهر تأثير مهمي داشته است  

ريتم ? گرفتن موسيقي اقوام در «کوچه» بوشهر  

صدف سرد اري

چندسال پيش گروهي از هنردوستان و هنرمندان بوشهر ايده ? اي به ذهن ? شان رسيد تا اولين دورة فستيوال موسيقي اقوام ايراني را در بوشهر برگزار کنند. نامش را «کوچه» گذاشتند تا مانند عنوانش گذرگاهي براي ارتباط افراد مختلف با فرهنگ ? هاي متفاوت باشد و اولين دوره ? اش اس فندماه سال 96 برگزار شد. حالا اين روزها فيلم ? ها و عکس ? هاي برگزاري دورة سومش در فضاي مجازي در حال دست ? به ? دست شدن است که نشان از حال خوب بوشهر و ميهمانانش دارد و به رونق گردشگري اين منطقه نيز کمک کرده است. سومين فستيوال موسيقي «کوچه» که از دوم اسفندماه آغاز شده و تا هشتم اسفند ادامه دارد، توانسته با اجراي موسيقي و معرفي اقوام مختلف، پُلي ميان آنان و گردشگران باشد.

نخستين شب فستيوال موسيقي کوچه با کنسرت «شب موسيقي افغانستان» آغاز شد. شب ? هاي بعد هم به موسيقي بلوچ، ميناب، بوشهر، عرب، کرد و... اختصاص داشت. همه اق وام براي معرفي فرهنگ ? شان جمع شده ? اند و اين روزها به بوشهر، ظاهر و هيجاني متفاوت بخشيده ? اند.

«حسين مظفري»، از اعضاي برگزارکننده فستيوال «کوچه» دربارة تاريخچه شکل ? گيري اين رويداد به «پيام ما» مي ? گويد اولين دور آن اسفندماه سال 96 برگزار شد: «يک جمع پنج شش نفر ه هنرمند در بوشهر بوديم و ايده آن از آن ? جا شروع شد که ديديم رويدادها و دورهمي ? هاي خوبي در بوشهر وجود دارد و چرا آن را به ? صورت مدون برگزار نکنيم».

  او درباره علت انتخاب نام «کوچه» براي اين رويداد مي ? گويد: «کوچه يکي از المان ? هاي جذاب معماري ما است. از قِبل آ ن که به ? معناي گذرگاه و معبر است، ما اين نام را انتخاب کرديم که بگوييم ارتباط ? گرفتن آدم ? ها در کوچه براي ما مهم است. آدم ? ها در کوچه ? ها باهم ارتباط مي ? گيرند، رفيق مي ? شوند، درد و دل مي ? کنند و … . درواقع ما در اين رويداد به ? دنبال يک ارتباط پايدار هستيم و اين ? طور نيست که صرفاً با اجراي يک موسيقي تمام شود».

مظفري دربارة اهميت اين ارتباط توضيح مي ? دهد: «زيرساخت گردشگري بوشهر خصوصاً در حوزة اقامتي محدود است. به همين دليل در دورة اول و به ? خصوص دورة دوم ناگزير شديم فراخواني منتشر کنيم که افرادي که در بوشهر جايي براي اقا مت دارند، آن را در اختيار کساني قرار دهند که مي ? خواهند در بوشهر اقامت کنند و اين ? گونه آنان را به يکديگر وصل کرديم. خود اين موضوع باعث شکل ? گيري نوعي ارتباط ميان افراد شد.»

به ? گفتة مظفري، دورة دوم اين رويداد اسفند 97 برگزار شد: «بعد از آن، در سال 2018 «کوچه کالچِر» را تعريف کرديم. به بمبئي هندوستان سفر کرديم و فرهنگ بوشهر را در آن ? جا در قالب موسيقي، صنايع ? دستي، اکران فيلم، خوراک و … ارائه کرديم. هدف ? مان جدا از معرفي فرهنگ بوشهر، بررسي اشتراکات فرهنگي بوشهر و بمبئي بود.» اما بعد از فراگيري کوويد برگزاري اين فس تيوال متوقف شد؛ تا امسال که سومين دور آن برگزار شد.

دور سوم فستيوال متفاوت با دوره ? هاي قبل

فستيوال امسال با دوره ? هاي قبل متفاوت است و فقط محدود به موسيقي نيست. مظفري مي ? گويد که اين دوره از فستيوال به ? نوعي جشنواره اقوام نيز است: «با يکسري از خانه ? هاي تاريخ ي که ثبت ملي شده ? اند، هماهنگ کرديم و اقوامي که اجراي موسيقي دارند، مي ? توانند در اين خانه ? ها فرهنگ خود را معرفي کنند. براي مثال عمارت طاهري را در اختيار گروهي از جزيره خارک قرار داديم. اين معرفي اقوام شامل معرفي صنايع ? دستي، خوراک، قصه ? گويي و … است.» او دربا رة پيوند اقوام مختلف در اين فستيوال مي ? گويد: «روزي که دربارة اين فستيوال صحبت کرديم، گفتيم که اين فستيوال بايد خانة اقوام باشد. ازآن ? جاکه جشنواره ? هاي اقوام معمولاً دولتي هستند، به ? گونه ? اي که بايد و شايد اقوام معرفي نمي ? شوند. بنابراين، اين يک فستيوال کاملاً مردمي است که به جنبه ? هايي که به ريشه ? هاي اقوام برمي ? گردد، مي ? پردازد و هيچ ? گونه محدوديتي از طرف ما براي معرفي فرهنگشان وجود ندارد». دليل برگزاري اين رويداد در اسفندماه به گفتة مظفري، آب ? وهواي بوشهر است که در «بهشتي ? ترين حالت ممکن» قرار دارد.

  پيوند اقوام مختلف

«فاروق رحماني» يکي از هنرمنداني است که با يک گروه چهار نفره از بلوچستان در شب دوم اين فستيوال در کنسرت «شب موسيقي بلوچ» به ? عنوان نوازنده حضور داشته. او به «پيام ما» مي ? گويد که از شب موسيقي بلوچ بسيار استقبال شد و در اين شب ? ها بوشهر فضايي متفاوت داشته است.

رحماني با ديگر اعضاي گروه، در اين کنسرت قطعات اصيل موسيقي بلوچستان را نواختند. او دربارة نقش چنين برنامه ? هايي در پيوند زدن اقوام مختلف مي ? گويد: «يکسري جشنواره از دهه 80 با عنوان جشنواره موسيقي نواحي آغاز به کار کرد و تا سال ? هايي بسيار خوب برگزار مي ? ش د، اما به ? مراتب از کيفيتش کاسته شد تا جايي که امسال شاهد برگزاري آن به ? شکلي بسيار معمولي بوديم. اما به ? نظر من جبران آن را در اين فستيوال مي ? توان ديد که هم به ? لحاظ کيفيت برگزاري و هم به ? لحاظ استقبال، توانسته موفق باشد».

تأثير بر توسعه يک مقصد گردشگري

فستيو ال «کوچه» توانسته ميزبان گردشگران زيادي باشد و به اين شهر و فضاي آن رونق بدهد. «اشکان بروج»، فعال حوزة گردشگري دربارة تأثير اين فستيوال بر گردشگري منطقه مي ? گويد: «زماني که دور اول فستيوال برگزار شد، واقعيت اين بود که بوشهر آن ? چنان چهره ? اي در گردشگري و ميان مقاصد سفر در بين مردم نداشت. اما بعد از اين رويداد و انتشار فيلم ? ها و خاطرات افراد مختلف از آن، آنقدر چهره بوشهر تغيير پيدا کرد که بسياري از افراد منتظر فرارسيدن اسفند و برگزاري اين رويداد بودند که به هواي آن به بوشهر سفر کنند».

او اين فستيوال را يکي از ا تفاقات درستي مي ? داند که توانسته در متبلور کردن يک مقصد نقش داشته باشد: «بوشهر نه تخت ? جمشيد دارد، نه ميدان نقش ? جهان و نه برج ميلاد اما قصه ? اي که دارد همين مردم و موسيقي ? اش است که در فستيوال مي ? توان اوج آن را ديد. درحقيقت، فستيوال ذات کوچک آدم ? ها را به هم پي وند داده و نام «کوچه» برازنده آن است.» به اعتقاد اين فعال حوزة گردشگري، فستيوال «کوچه» همان کاري را کرده که بسياري از فيلم ? ها و تبليغات براي توسعه يک مقصد گردشگري انجام مي ? دهند. او دربارة اهميت چنين رويدادهايي براي معرفي مقاصد کمترشناخته ? شده توضيح مي ? دهد: «رويداد يکي از تکنيک ? هاي بازاريابي براي توسعة مقاصد گردشگري است.   اين رويدادها شامل انواع مختلفي از جمله موسيقي، ورزشي، سياسي و … است. اما انتخاب درست تم رويداد با ويژگي ? هاي مقصد است که باعث مي ? شود رشد پيدا کند يا خير. براي مثال همين فستيوال «کوچه» دربارة د استان و موسيقي مردم اين منطقه است؛ يعني اين فستيوال با نام بوشهر و فرهنگش کاملاً هماهنگ است. اما اگر چنين فستيوالي در استاني ديگر برگزار شود، ممکن است اين ? طور جواب ندهد.» به ? گفتة بروج، بنابراين مي ? توان چنين فستيوال ? هايي را در مناطق ديگر برگزار کرد، اما باي د «هوشمندانه» و «مديريت ? شده» باشد./ پيام ما