خستگي تصميم ? گيري

حسين ?         زيرراهي         - مدرس مهارت ? هاي توسعه فردي

حتما شما هم توجه کرده ? ايد که برخي از مشاهير دنياي امروز مانند بيل گيتس، استيو جابز و مارک زاکربرگ لباس يکساني به تن داشته يا دارند . بيل گيتس هميشه کت و شلواري خاکستري ، استيو جابز يقه اسکي تيره و زاکربرگ تيشرت آستين کوتاه . به راستي چرا پول ? دارترين مردان جهان هميشه لباسي يکسان به تن دارند؟ جواب کوتاه اين است که اين افراد کارهاي مهمتري به جاي انتخاب لباس روزانه دارند که بايد انجام دهند . پاسخ بلند را در ادامه مي ? توانيد مطا لعه کنيد .

اصطلاح خستگي تصميم ? گيري را اولين بار روانشناس اجتماعي روي باومايستر وارد ادبيات روانشناسي و علوم مغز اعصاب کرد . باومايستر را مي ? توان صاحب ? نظرترين فرد در زمينه بررسي نيروي اراده دانست و بيشترين تحقيقات را در اين زمينه انجام داده است . از نظر ايشان مقدار نيروي اراده ما در طول يک روز تقريبا ثابت است و با استفاده از آن مرتب کم مي ? شود . چنان ? که در پايان روز ديگر ته ? مانده ? اي بيشتر از آن باقي نمانده است .

اغلب کارهايي که ما در طول يک روز انجام مي ? دهيم مقداري از اراده ما را مصرف مي ? کند . کارهاي بدني، فکري و ح تي بيدار ماندن و نهايتا انتخاب ? هاي ? مان . ما در يک روز تقريبا حدود سي هزار تصميم مي ? گيريم که اين کار مانند ديگر کارهاي روزانه از ظرف اراده مي ? کاهد . البته چون بيشتر کارهاي ما از روي عادت انجام مي ? شود خودمان به اين تعداد تصميم آگاه نيستيم . ولي دقيقا از لحظه ? اي که بيداري مي ? شويم تصميم ? گيري ما شروع مي شود : الان بلند شوم يا کمي بيشتر بخوابم؟ صورتم را اصلاح کنم يا نه؟ دوش بگيرم يا نه؟ صبحانه چي بخورم؟ چه لباسي بپوشم؟ با چه وسيله ? اي سر کار بروم؟ از چه مسيري بروم؟

البته تصميمات بزرگتر مقدار بيشتري اراده مصرف مي ? کند . مثلا اگر بخواهيد يک کت و شلوار را با کراوات، پيراهن و کفش و جوراب سِت کنيد قطعا هم، زمان و هم اراده بيشتري را از شما مي ? گيرد . مشاهيري که نام برديم اين فرايند را حذف کرده و هر روز همان لباس تکراري را مي ? پوشند که بتوانند نيروي اراده خود را صرف کارهاي مهمتر خ ود کنند . خستگي تصميم ? گيري در مورد انتخاب ? هايي که تعداد گزينه ? هاي آن زياد باشد يا آن ? هايي که ما نتوانيم بين دو گزينه يکي را انتخاب کنيم بيشتر مي ? شود . مثلا اگر شما به مغازه ? اي برويد که پانزده نوع ماست براي فروش داشته باشد اگر از قبل ندانيد کدام را مي ? خواهيد بخريد ممکن است پس از صرف زمان زياد و کلافگي نتوانيد يکي را انتخاب کنيد و کلا قيد خريد ماست را بزنيد . يا خانمي که کل يک بازار را براي خريد يک لباس مي ? چرخد دست آخر ممکن است يا چيزي نخرد يا با انتخابي بد کار را به اتمام برساند . چون وقتي ظرف اراده انسان خالي م ي ? شود در نهايت تسليم شده و انتخابي دم دستي انجام مي ? دهد . به همين دليل برخي فروشندگان ترجيح مي ? دهند گزينه ? هاي کمتري ارائه ? دهند تا خريدار راحت ? تر تصميم بگيرد .

نتيجه اين ? که سعي کنيد در ابتداي صبح تصميمات کم ? اهميت و پيش پا افتاده خود را کم کنيد يا به زمان بعد از ظهر و شب موکول کنيد تا بتوانيد نيروي اراده ? تان را براي انجام کارهاي مهم روزانه نگه داريد .

(هفته نامه نسیم جنوب – سال بیست و هفتم – شماره 1094)