رضا معتمد

تأخیر ملال آور دولت در تعیین استاندار، باعث حاکمیت فضای انتظار و بلاتکلیفی کسالت آور در سراسر استان بوشهر شده است. با این که پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید انتظار می رفت مساله تعیین استاندار بدون هیچ مشکل و مانعی پیش رود اما برخی اختلاف نظرها، سنگ اندازی ها و مخالفت ها و نیز تلاش سه تن از نمایندگان مجلس که حاضر نیستند وجود فضای تازه ی ناشی از انتخابات خرداد 92 را بپذیرند و همچنان مصرند که گزینه ی مورد نظر خود را بر دولت تحمیل کنند، باعث شده است تا تعیین استاندار بوشهر با تاخیری غیر موجه روبرو شود و هر روز انتشار شایعه ای تازه فضای روانی استان را تحت تاثیرات نامطلوب خود قرار دهد. اگر چه  نفس وجود گزینه های متعدد بومی برای تصدی پست مهم استانداری صرف نظر از هر تفکر و سلیقه ی سیاسی در جای خود پدیده ای مثبت و امیدوارکننده و گواهی بر توانمندی نیروی انسانی استان بوشهر است اما با حفظ حرمت و احترام همه ی گزینه هایی که تاکنون مطرح شده اند، باید گفت از میان همه ی گزینه های مطرح شده مهندس اسماعیل تبادار بنا به دلایل بیست گانه زیر دارای ارجحیت است و انتظار می رود برای به سامان رسیدن موضوع مدیریت ارشد استان و به تبع آن ساماندهی سایر مدیران استان و خارج کردن هرگونه بهانه ای از دست مرکزنشینان برای انتصاب استانداری غیر بومی، همه ی کسانی که دستی در بالا دارند و در عین حال دلشان برای آینده استان می تپد فارغ از حاشیه های سیاسی و دیدگاه های شخصی با توجه به دلایل زیر برای نهایی شدن موضوع استانداری مهندس تبادار تلاش نمایند. ناگفته پیداست که ذکر این دلایل به معنی انکار برخی از آنها در دیگران نیست بلکه نظر نگارنده متکی بر وجود مجموع این دلایل در آقای تبادار است. نکته دیگر این که با کمی تامل می توان دلایل دیگر و شاید مهم تر هم برای ارجحیت ایشان یافت که ممکن است به ذهن صاحب این قلم خطور نکرده باشد. اما دلایل:    

1ـ تدین و سلامت نفس: هر چند در کشوری اسلامی که نظام حاکم بر آن مبتنی بر آموزه های دینی و مذهبی شکل گرفته و مدیران جزء و کل بر اساس معیارهای بعضا سخت گیرانه گزینش می شوند، سخن گفتن از تدین به عنوان یک ویژگی برای یک شخص موضوعی به ظاهر حشو به نظر می آید اما فارغ از نگاه های رسمی و صرفا از موضع قضاوت در سلوک شخصی مهندس تبادار و سلامت نفس و پایبندی عملی وی به معیارهای اخلاقی و اعتقادی، ایشان را در منظر همه ی کسانی که وی را می شناسند خواه از لحاظ تفکر موافق و خواه مخالف او باشند، فردی متدین و از لحاظ اعتقادی ریشه دار جلوه می دهد.  

 2ـ بومی بودن: سال های سال است که موضوع استفاده از نیروهای بومی در ارکان مدیریتی استان به یک اصل فراگیر تبدیل شده است و بدون تعصب و بی آن که بخواهیم خدمات شایسته مدیران غیر بومی را انکار کنیم، باید بگوییم که این تفکر  در آشنایی بیشتر نیروهای بومی با نقاط ضعف و قوت استان و نیز دلبستگی آنان به زاد و بوم خود ریشه دارد. از این منظر مهندس تبادار ضمن این که از ویژگی بومی بودن برخوردار است، به دلیل این که تمام سال های مدیریت خود را یا در استان بوشهر گذرانده و یا در دو استان همجوار و دارای ویژگی های مشترک با استان خود، نسبت به سایر گزینه های مطرح بومی که عمده ی تجارب مدیریتی شان را در خارج استان سپری کرده اند، از نظر آشنایی با نقاط ضعف و قوت استان بوشهر متمایز است. آشنایی عمیق او با مسائل نفت و گاز و اشرافش بر توانمندی های استان در این زمینه باعث شده است که وی مناسب ترین گزینه برای تصدی استانداری و در نتیجه دفاع از حقوق اساسی مردم باشد.

3ـ اعتقاد قلبی به برنامه های دولت تدبیر و امید: مهندس تبادار بیشترین دوره خدمات دولتی خود را در دولت های سازندگی و اصلاحات گذرانده و با ارکان دولت فعلی آشنایی کامل دارد. از این رو علاوه بر اعتقاد قلبی به شعارهای اصولی دولت همچون اعتدال، تدبیر و استفاده از توان کارشناسی و برنامه ریزی، خود نیز به دلیل تجارب قبلی همکاری با دولت انگیزه و آمادگی کامل برای همراهی دولت دارد.    

4ـ تجربه، کارآیی و برنامه محوری: سه سال و نیم تجربه ی مدیریت در کسوت مدیر ارشد استان بوشهر و سالیان دراز خدمت در کسوت معاونت عمرانی و فنی استانداری بوشهر و فارس و کهکیلویه و بویراحمد، از مهندس تبادار نیرویی کاملا مجرب و کارآ ساخته است و می توان گفت در حال حاضر وی یکی از پخته ترین و مجرب ترین مدیران استان و حتی کشور است. او همچنین مدیری برنامه محور است. در دوران استانداری وی استان بوشهر عملاً به یک کارگاه تبدیل شده بود. نگارنده از برخی مدیران زمان وی شنیده است که او هر شنبه اول هفته را به طور منظم با همراهی مدیران به بازدید از پروژه های مختلف شهرستان های استان اختصاص می داد و در این بازدیدها هر مدیری موظف بود برنامه کتبی و مدون خود را برای توسعه ی شهرستان مورد بازدید ارائه دهد و هر مدیری که بدون برنامه در بازدیدها حاضر می شد، به شدت مورد مؤاخذه قرار می گرفت. حاصل این کارآیی و برنامه محوری شتاب روزافزون توسعه در استان، علی رغم کمبود منابع مالی دولت به دلیل کاهش قیمت نفت، بود.

5ـ خوشنامی: مهندس تبادار یکی از خوشنام ترین مدیران در میان مردم و نخبگان است. پاکدستی و تلاش و جدیت او در زمان استانداری اش از وی خاطره ای خوش در اذهان باقی گذاشته است و تلاش های فراگیری که این روزها برای انتصاب مجدد وی صورت می گیرد، تا حد زیادی زاییده این خوشنامی است. در روزهای پایانی استانداری تبادار، پروفسور نبی پور در مقاله ای او را به دلیل خدماتش به استان بوشهر، «امیرکبیر بوشهر» لقب داد. اعطای این لقب اگر چه بعضا مورد انتقاد کسانی قرار گرفت که مخالف این گونه مشابه سازی ها بودند اما ضمن این که نشان دهنده ی اوج اعتقاد یکی از دانشمندان و محققان برجسته ایران و حتی جهان به توانمندی یک مدیر بومی بود، به دلیل شناختی که همگان از پروفسور نبی پور داشتند، هیچ کس نتوانست ادعا کند اعطای این لقب، انگیزه ای جز اعتقاد عمیق وی به خدمات مهندس تبادار، دارد.     

6ـ مقبولیت: اجماعی که امروزه برای استانداری تبادار در میان اصناف مختلف مردم از جمله دانشگاهیان، فرهنگیان، تجار، صنعتگران و گروه های سیاسی و نیز ستادهای دکتر روحانی وجود دارد، دلیلی برمقبولیت کم نظیر وی نسبت به سایر گزینه ها است. این مقبولیت بی شک ریشه در خدمات گذشته این مدیر بومی دارد.

7ـ توانمندی و قدرت مدیریت: مهندس تبادار مدیری توانمند و با قدرت مدیریت بالا است. این موضوع حتی مورد اذعان کسانی است که امروز بنا به دلایل خودشان مخالف استانداری مجدد او هستند. آنها معترفند که او می تواند به دلیل قدرت مدیریت بالا در حد یک وزیر یا معاون وزیر و مدیری در طراز کشوری مطرح باشد. هر چند توضیح نمی دهند که چرا در کار حضور چنین مدیر توانمندی در استان خود سنگ اندازی می کنند. 

8ـ اقتدار و اشراف بر امور: از ویژگی های برجسته تبادار اشراف او بر امور تحت مدیریتش است. دوران استانداری وی در بوشهر به خوبی موید این نکته است که وی به عنوان مدیری مقتدر، بر همه ی ابعاد مدیریتی استان و مجموعه گسترده ی تحت مدیریتش اشراف کامل داشت و با اقتدار تمام مدیران استانی را هدایت می کرد. همین اشراف علاوه بر بهره مندی وی از قدرت تحلیل، نظارت دقیق او بر اعمال مدیران کل را کاملاً میسر کرده بود.

9ـ اعتدال: وی شخصیتی معتدل و میانه رو و کاملا منطبق با روحیات و شعارهای دولت فعلی است. میانه رو بودن مهندس تبادار به عنوان یک وجه بارز شخصیتی وی حتی مورد اذعان اصول گرایانی است که برخی اصلاح طلبان هم استانی را به تندرو بودن متهم می کنند. آنان همیشه در تبلیغاتشان سعی در جدا کردن مهندس تبادار به عنوان شخصیتی معتدل از دیگران اصلاح طلبان (به گفته آنها تندرو) کرده اند.  

10ـ  جامع نگری: نگاه جامع مهندس تبادار به همه ابعاد توسعه ای استان در دوران استانداری اش باعث شد که روند مطلوب توسعه در همه ابعاد تجاری، صنعتی، آموزشی و فرهنگی صورت گیرد. وی در دوران مدیریتش به شدت از نگاه تک بعدی و یکسونگری پرهیز داشته است. 

11ـ قاطعیت: قاطعیت او چه در پی گیری برنامه های عمرانی تا لحظه ی به سرانجام رساندن آنها و چه در برخورد با مدیران زیر دست و دوری از مسامحه کاری نسبت به آن چه به توسعه استان مربوط می شد و عدم گذشت در برابر سهل انگاری های مدیران زبانزد کسانی است که با او تجربه همکاری داشته اند.

 12ـ رفتار فراجناحی: اگر چه مهم ترین دوره مدیریتی تبادار در زمان حاکمیت اصلاح طلبان بوده است اما نگاه فراجناحی او به مدیران لایق و پرهیز از نگاه صرفا سیاسی در گزینش مدیران و رفتار با آنان موضوعی است که می توان برای آن شواهد متعددی ذکر کرد. برای نمونه کافی است به انتخاب مشاور فرهنگی از طرف وی اشاره کرد که دارای نگاهی کاملاً اصول گرایانه بود و بعدها مسئول ستاد احمدی نژاد شد. یا رئیس دانشگاه علوم پزشکی و شهردار وقت برازجان که هر دو از مدیران مورد حمایت او بودند و بعدها به عنوان نمایندگان اصول گرا به مجلس راه یافتند. نگاه فراجناحی تبادار به مدیران همواره مورد انتقاد طیف هایی از همفکران سیاسی وی نیز بوده است. همچنین او با حجت الاسلام حاجیانی نماینده اصول گرای استان در مجلس پنجم و ششم رابطه ای بسیار مثبت و نزدیک داشت و به دلیل همین روابط مثبت است که امروز آقای حاجیانی از معتقدان جدی استانداری اوست. 

13ـ قدرت تعامل با طیف های مختلف: او توانایی تعامل با مدیران تحت امر خود در طیف های مختلف فکری و سیاسی را داراست. کافی است به سابقه ی فکری و سیاسی مدیران وی نگاهی بیفکنیم و ببینیم که از میان طیف های مختلف اصلاح طلب و اصول گرا همواره در گروه همکاران وی قرار داشته اند. علاوه بر این او به خوبی قادر به تعامل با شخصیت های تأثیرگذار استانی خارج از مجموعه دولت است. روابط حسنه و توام با احترام او با ائمه جمعه استان به ویژه نماینده ولی فقیه دراستان و همچنین نماینده استان بوشهردر مجلس خبرگان و نیز برخی شخصیت های مذهبی و با نفوذ استان بوشهر گویای این تعامل مثبت است.

14ـ اجرایی بودن: مهندس تبادار مدیری به معنای تمام اجرایی است. تمام دوران خدمت او در پست های اجرایی سپری شده و مستقیماً درگیر با مسائل اجرایی بوده است و از این نظر می توان ایشان را شخصیتی ممتاز نسبت به دیگران تلقی کرد.

15ـ گریز از سیاست زدگی: یکی از آفت های مدیران اجرایی نگاه سیاست زده به امور است. این نوع نگاه متاسفانه اغلب منجر به حذف نیروهای کارآمد و خانه نشین کردن مدیران زبده و نخبه می شود. اتفاقی که در هشت سال گذشته در کشور رخ داد و به زیرساخت های مدیریتی ما آسیب های جدی وارد کرد. پیشینه مهندس تبادار نشان می دهد که او به شدت از دخالت دادن دیدگاه های سیاسی در امور اجرایی و توسعه ای استان پرهیز داشته است. وی پس از اتمام ماموریتش در استانداری به همراه برخی دیگر از نخبگان بنیاد رشد و توسعه استان بوشهر را بنا نهاد. یکی از اصول تخطی ناپذیر این بنیاد که همواره مورد تاکید تبادار نیز بوده است، پرهیز از هر گونه سیاست زدگی در فعالیت های این بنیاد است.

16ـ استقلال در تفکر و عمل: او فردی کاملاً مستقل در تفکر و عمل است. علی رغم داشتن مسئولیت مدیریت ارشد در دولت اصلاحات وابستگی تشکیلاتی به هیچ جریان سیاسی نداشته است و در عین داشتن تفکر اصلاح طلبانه و معتدلانه، استقلال فکری و عملی خود را حفظ کرده است. در هنگام استانداری و در جریان انتصاب مدیران نیز از پذیرفتن هر گونه توصیه و سفارشی پرهیز داشته است. هر چند این موضوع بعضاً باعث گلایه مندی احزاب و جریان های سیاسی همفکرش نیز شده است.

17ـ داشتن نگاه فرامنطقه ای: یکی از دلایل اجماع امروز برای استانداری تبادار رفتار فراقومی و فرامنطقه ای او در گذشته است. او بدون توجه به وابستگی های منطقه ای دست به گزینش مدیران خود می زد و از نیروهای توانمند سراسر استان در پست های اجرایی استفاده می کرد. تنوعی که از لحاظ قومی در میان مدیران زمان او وجود داشت گویای این نگاه فرامنطقه ای است. اگر امروزه در همه ی شهرها و مناطق استان جمع کثیری از مردم خواهان استانداری اویند، بی شک این خواست ریشه در همین نگاه جامع نگر و فرامنطقه ای دارد. 

18ـ بی حاشیه بودن: مهندس تبادار فردی بی حاشیه است. عدم وابستگی تشکیلاتی وی به هر جریان سیاسی، فرهنگی و منطقه ای و اهتمام جدی او به صرف توسعه و بهینه سازی زیرساخت های استان به همراه پاکدستی، مناعت طبع، و طبیعت محتاط و بالنسبه محافظه کار او از وی شخصیتی بی حاشیه پدید آورده است.

 19ـ نفوذ کلام و تأثیرگذاری: وی فردی دارای نفوذ کلام و تاثیر گذار است. علاوه بر قدرت عمل، از قدرت سخنوری، دانش و نیروی تحلیل خوبی نیز برخوردار است. نگارنده در نشست هایی که وی هر چند ماه برای گزارش عملکرد استاندار به مطبوعات، با مدیران مسئول رسانه ها و خبرنگاران برگزار می کرد، به خوبی شاهد قدرت تحلیل و نفوذ کلام مهندس تبادار بوده است.

 20ـ قدرت تعامل با مرکز: وجود مهندس تبادار در پست استانداری بوشهر در زمان کنونی برای استان به تمام معنا یک موهبت است. از این نظر که بخش مهمی از اعضای تأثیرگذار کابینه نه تنها با او آشنایی دیرینه دارند بلکه از توانایی او واقف اند و  حتی برخی از وزیران خواهان به خدمت گرفتن او در حوزه های تحت مسئولیت خویش اند. علاوه بر معاون اول حداقل سه تن از معاونان رئیس جمهور و چند تن از وزیران به ویژه وزیر نفت که ارتباطش با استان بوشهر، ارتباطی استراتژیک و حیاتی است به طور کامل با وی آشنایی دارند. از این نظر نه تنها برای بیان شایستگی های وی نیاز به توضیح برای مرکز نشینان نیست بلکه می توان گفت در صورت انتصاب، او از نظر قدرت تعامل با اعضای کابینه در میان تمام استانداران از موقعیتی استثنایی برخورداراست.

صاحب این قلم نه از حلقه ی دوستان نزدیک تبادار است و نه برای آینده ی خویش قبای ریاستی دوخته است و با شناختی که از مهندس تبادار دارد و مستند به سابقه ی او  می داند وجود وی در پست استانداری برای نگارنده هیچ منفعت شخصی در پی  نخواهد داشت. اما  از سر نگرانی برای آینده استان، با ذکر این بیست دلیل ازهمه ی کسانی که امروزه در انتصاب استاندار نقش و نفوذی دارند، انتظار دارد با در نظر گرفتن مصالح مردم استان بوشهر بدون فرصت سوزی بیشتر و با دست برداشتن از سلیقه های شخصی و سیاسی، در فرصت باقی مانده برای به کارگیری زبده ترین نیروی بومی استان همه ی همت خود را به کار گیرند و بدانند همه ی رفتارهای امروز ما به برکت وجود ابزارهای نوین ثبت و ضبط در حافظه ی تاریخ و برای قضاوت آیندگان باقی خواهد ماند.