دکتر پرویز حاجیانی - عضو هیئت علمی دانشگاه خلیج فارس بوشهر

1. بوشهر استاندار شایسته می خواهد

راهبرد اصلی رییس جمهور یازدهم تعامل با دنیای خارج و رفع تحریم ها و سامان دادن به اقتصاد داخل است. اگر چه بنظر می رسد هیات حاکمه جدید اولویت اول خود را در خارج از مرزها می جوید ولی نباید و نمی تواند اقتصاد و معیشت مردم را در حاشیه قرار دهد. ساختار اقتصادی کشور در سال های اخیر تحت تاثیر ضعفهای مدیریتی در داخل و تحریم های خارجی بوده است. به حاشیه راندن و کنار گذاشتن مدیرانی که سال ها با آزمون و خطا تجربه اندوخته و زدن انواع برچسب ها به انها، در کنار عدم باور و تضعیف بدنه کارشناسی دولت، کشور را به بی برنامه گی یا اجرای نادرست برنامه ها سوق داد که خروجی آن همانا تخریب اقتصاد ملی بود. اجرای نادرست و به شکست رسیدن طرح مهم هدفمندی یارانه ها ، تضعیف ارزش پول ملی ، تورم لجام گسیخته ، بیکاری بالا و رشد اقتصادی منفی ثمره این اقتصاد بیمار در پایان عمر دولت دهم است. دولت تدبیر و امید راهی جز ترمیم و تقویت بدنه کارشناسی و بکار گیری مدیران لایق و با تجربه که بتوانند ضمن جبران کمبود ها هدایت گر برنامه های توسعه ملی و منطقه ای باشند، ندارد. اگرچه برایند عزل و نصب های انجام شده در حوزه کلان در سطح هیات دولت و تیم اقتصادی رییس جمهور نوید آینده بهتر اقتصاد ملی را می دهد ولی نمی توان از نقش مدیران عالی استانها در فرایند توسعه کشور و ترمیم ضعفها بی تفاوت گذشت. استانها بستر و پازل های اصلی توسعه ملی هستند در راهبردهای توسعه کشور چه از منظر آمایش سرزمین، توسعه پایدار یا راهبرد پروژه محور، استانها و مناطق نقشی بی بدیل و اصلی را دارند . در این میان استانداران بعنوان نمایندگان عالی کشور هم تدوینگر برنامه های توسعه منطقه ای و هم مجری این برنامه ها هستند. استانداران شایسته و آشنا به هنر مدیریت علاوه بر اینکه سیاست های کلان کشور در سطح مناطق را به خوبی مدیریت کرده بلکه خود با طرح ایده ها و هدایت پتانسیل ها و مزیتها می توانند اهداف و برنامه های دولت در استان ها را روحی دو باره بخشند. از این رو دولت تدبیر و امید در فرایند انتخاب استانداران علاوه براینکه باید استاندار همسو با آرمانهای خود را برگزیند، بایستی افرادی لایق، با دانش و قدرت مدیریتی که توان برنامه ریزی و اجرایی بالایی را داشته باشند بدین منظور انتخاب نماید. 

2-  جایگاه ویژه استان بوشهر

اگرچه استان بوشهر به لحاظ مساحت استان 17 کشور می باشد ولی مجموعه ای از برجستگی ها این استان را به یک استان بزرگ و خاص تبدیل نموده است. بیش از 707 کیلومتر مرز دریایی با خلیج فارس، قرار گرفتن 5/67 درصد ذخائر گازی کشور در ميدان گازي پارس جنوبي و 7 درصد ذخاير گاز جهان در این استان، استقرار بزرگترين پايانه نفتي خاورميانه در جزيره خارک، توليد 70 درصد نفت فلات قاره كشور، وجود تنها نیروگاه هسته ای کشور در این استان، وجود دو منطقه ویژه اقتصادی و تجاری و وجود سرمایه بزرگ انسانی و... به استان بوشهر موقعیتی ویژه و منحصر به فرد بخشیده است. اداره کردن و مدیریت رو به جلوی این استان زر خیز از انسان های بزرگ بر می آید.   

3. شکاف بین نظر مردم و نمایندگان استان                                                                  

اگرچه مردم با انتخاب نماینده حق خود را به نمایندگان خود در حوزه نظارت و تقنین تفویض کرده اند و نمایندگان به تشخیص خود از حقوق مردم در این حوزه ها دفاع می کنند ولی یک نکته در انتصاب استاندار مغفول است که آیا نمایندگان نظرات و رای مردم را در این موضوع سرنوشت ساز برای استان، بخوبی وکالت می کنند. بنظر می رسد بین نگاه و گزینه مردم برای استانداری و نمایندگانشان شکاف جدی وجود دارد. آیا باید مردم به رای نمایندگانشان گردن نهند و یا نمایندگان باید نظرات و رای مردم را بی کم و کاست نمایندگی کنند. آیا نمایندگان محترم مردم از خود پرسیده اند که مردم کدام گزینه را برای استانداری می پسندند و دلایلشان برای این انتخاب چیست؟ آنچه روشن است نمایندگان باید مطالبات مردم را پیاده نمایند، مطالباتی که با روشهای ساده می توان به آن رسید.

4. بومی یا غیر بومی                                                                                         

آیا بومی کسی است که ژنتیک و ژنوم بوشهری را از جد و آباد خود به ارث برده است؟ یا کسی است که دلبسته به بوشهر است به فرهنگ بوشهر شناخت دارد و به آن احترام می گذارد. نگارنده معتقد است شناخت و درک درست از اقلیم، فرهنگ و دلبستگی به بوشهر و تلاش دل سوزانه در جهت آبادانی آن خارج از اینکه ژنی از این خاک گرفته باشیم یا نه ما را بومی می سازد. بومی اطلاعات و شناخت دارد، اقلیم ، باورها ، فرهنگ مردمان و سرمایه انسانی و فیزیکی ، فرصت ها و تهدیدها و نقاط قوت و ضعف این منطقه را می شناسد مهم تر اینکه دل در گرو این منطقه دارد. با خوشی های این مردم خوشحال و با درد های این مردم هم درد است.

مدیر بومی لایق حداقل 6 ماه از یک غیر بومی جلوتر است. مدیر بومی شایسته می تواند با شناخت از سرمایه های انسانی استان، آنها را در کوتاه ترین فرصت سازماندهی کند. مدیر بومی با درک روشن نیاز به گذاشتن وقت چند ماهه جهت شناخت مسایل و مشکلات منطقه ندارد. او فقط باید مسایل مبتلابه را اولویت بندی کند. مدیر توانمند بومی نیاز به آزمون و خطا در انتصاب مدیران استانی ندارد. او با شناختی که دارد و با مشورتی که می پذیرد می تواند از بهترین سرمایه های این استان استفاده نماید. در انتصابات نگاهش به داخل است و بنا به ضرورت از سرمایه های بیرونی استفاده می کند. 

5. گزینه های موجود هم استانی:                                                                           

با نگاهی به کارنامه گذشته افرادی که در این چند صباح به عنوان کاندیداهای استانداری بوشهر مطرح شدند شاید بعنوان یاداوری ذکر چند نکته خالی از لطف نباشد.                                                                       

اول اینکه قریب به اتفاق این گزینه ها توانمندی لازم را برای احراز استانداری بوشهر را دارا می باشند چه بسا برخی از این افراد در صورت دارا بودن لابی های لازم می توانستند بعنوان یک وزیر خوب مطرح باشند.

دوم نباید فراموش کرد که برخی از این گزینه ها در استان بوشهر و یا در خارج از استان مظهر خدمات ارزشمندی بوده اند.

*یکی از این گزینه ها 5 سال در دوران سازندگی استاندار بوشهر بوده و شروع بسیاری از طرح های سرمایه گذاری در استان از این زمان بوده است. ایجاد مزارع پرورش میگو در استان، ایجاد منطقه ویژه اقتصادی و بازارچه های مشترک مرزی و راه اندازی دانشگاه خلیج فارس از طرح ها و اقدامات این دوره است .             

* گزینه دیگر چه در کسوت معاون عمرانی استانداری بوشهر در دولت سازندگی و چه زمانی که به مدت 3 سال و چند ماه در دوره اصلاحات استاندار بوشهر بوده منشا خدمات ارزشمندی بوده است. در دوره ایشان شاهد توسعه قابل توجه زیر ساخت ها و مخصوصا شبکه راه های استان، ایجاد مرکز رشد و پارک علم و فناوری استان ، دوران شکوفاهی مطبوعات محلی استان، ایجاد کمیسیون پژوهش استان، تعامل سازنده با نخبگان استان ، توسعه فیزیکی دانشگاه خلیج فارس، تعاملات سازنده با نفت و بلاخص پارس جنوبی و دفاع تمام قد از عسلویه در هنگام بحث انتزاع عسلویه از استان بوشهر، از ایشان شخصیتی فراموش ناشدنی در تاریخ بوشهر ساخت.

* این گزینه در پست های مختلف و معاونت برنامه ریزی استانداری بوشهر منشا خدمات بوده، او در زمان مسئولیت تعامل خوبی با نخبگان استان داشت و تجربیات خوب در استان هرمزگان و وزارت کشور و قوه قضائیه از ایشان یک مدیر با تجربه ساخته است .                                                                         

*و در نهایت این گزینه با تجربیات مدیریتی خوب در فرمانداری شهرهای مختلف و سازمان همیاری ها و وزارت کشور خود را به عنوان یک گزینه مستعد برای سکانداری استانداری مطرح کرده است.          

ویژگی مشترک در همه این گزینه ها دلبستگی و دلسوزی برای استان و مشی اعتدال آنها است . اگرچه هریک از این گزینه ها از سوی افراد، مجامع و صنوف و دولت مردان مختلف مطرح شده اند، ولی نباید فراموش کرد که در مصدر استانداری بوشهر فقط یک نفر قرار می گیرد و باید با اتحاد و همدلی بین همه فعالین عرصه اجتماعی و سیاسی شرایطی ایجاد کرد که افراد دیگر بتوانند بعنوان سرمایه های استان در سایر مسئولیت های کشوری ایفای نقش نموده و به بوشهر ثمر برسانند.

تبادار،کدخداپور، ندیمی و علوی نژاد سرمایه های این استان هستند. مدیرانی که به ساز و کارهای وزارت کشور آشنایی کافی داشته و هریک می توانند استانداری لایق برای این استان باشند. بیایید نیروهای خود را پاس داشته و بدون تخریب دیگری از انها حمایت کنیم و قبول کنیم که مرغ همسایه غاز نیست.