دکتر پرویز حاجیانی - استاد دانشگاه خلیج فارس بوشهر

چه کسی فکر میکرد آن زندانی سیاه آفریقایی در آن کشور استعمارزده نژاد پرستانه، امروز نماد بخشش و آزادی باشد. اما او بسان شهابی درخشان از خاک تفتیده آفریقا برخاست و جهان رنگ ها و تضاد ها و آپارتاید را به مبارزه طلبید و مهر ابطالی بر همه نابرابری ها زد.

او واژه بخشش را شرمنده بخشش خویش کرد و زندانبان 27 ساله خویش را نه تنها بخشید، بلکه بخشش را به انسان امروز آموخت.

او راه طولانی آزادی را معنا کرد. او از آزادی خود برای آزادی انسان گذشت. او آزاده مردی بود که یک عمر این آرمان بشریت را فریاد زد و آن را نه تنها برای سیاهان بلکه برای نوع بشر خواست و آزادی خود را به قیمت بند کردن دیگران (سفیدپوستان) نخواست و در عمل و کردار نیز ان را اثبات کرد.

او قدرت را برای ارضای نفس و میل حیوانی انسان نخواست. او آمده بود که سیاه و سفید را در کنار هم نشاند و بالا و پایین را هم سطح سازد و وقتی به آرمان خود رسید در عین محبوبیت و مقبولیت قدرت و کرسی حکومت را واگذار و به مردم پیوست . از همانجا که آمده بود. 

او بار دیگر انسانیت را معنا کرد و نشان داد که اشرف مخلوقات بودن یعنی چه؟ مردمی بودن یعنی چه؟ از خودگذشتن یعنی چه؟ بزرگ بودن یعنی چه؟ تاریخ بشریت همچنین انسان هایی را کم به خود دیده و او یکی از جاودانه ترین آنهاست.

ماندلا مرد، اما تا زمانی که انسان هست و تا زمانی که او آزادی را می جوید و تازمانی که او عدالت را آرمان می سازد و تا زمانی که انسان فارغ از همه رنگها برای خود حق قایل است، نلسون زنده است و بر تارک تاریخ می درخشد. یادش گرامی باد.