مصطفی ملکیان در کتاب «تقدیر ما تدبیر ما» به موضوع اصلاحگری و مبانی نظری اصلاح?طلبی نظر دارد. او در ابتدا با تعریفی از اصلاح?طلبی (اصلاح?طلبی، هواداری از تغییر اجتماعی با استفاده از روش دموکراتیک، مسالمت?آمیز و تدریجی است) می?افزاید...

واقعیتش خیلی?ها این سوال را از من می?کنند و من حقیقتا جوابی ندارم برایشان اما سه توصیه معمولا می?کنم، فکر کنم از این سه توصیه خودشان بتوانند آهسته?آهسته به یک جایی برسند...

* متن حاضر صورت ویراسته سخنرانی استاد مصطفی ملکیان در مراسم افتتاحیه?ی مجمع عمومی سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی (ادوار تحکیم وحدت) در سال 1384 (پنجشنبه 29 دی ) می?باشد. متن سخنرانی در نسخه سابق سایت نیلوفر و بعدها در شماره سوم ماهنامه آیین انتشار یافت. بهانه?ی باز نشر و دعوت به بازخوانی این متن، انتشار آن از سوی تعدادی از رسانه?های کشور (آرمان، انتخاب، فرهنگ امروز و ...) در روزهای گذشته می?باشد که البته این نشریات اشاره?ای به تاریخ این سخنرانی نداشتند.